Većina zaraženih osoba nema simptome, ali mogu se javiti ozbiljne komplikacije poput meningitisa
Glavni vektori virusa su komarci iz roda kuleks
U Srbiji je dijagnostikovan prvi slučaj obolevanja od virusa Zapadnog Nila, koji prenose komarci.
Prvi slučaj otkriven je juče, 17. jula kod muškarca starosti 66 gоdinа, saopštio je Institut za javno zdravlje Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”.
On je, kako se navodi u saopštenju, sa teritorije Јužnоbаnаtskоg оkrug.
Virus Zapadnog Nila kod njega je potvrđen u Nacionalnoj referentnoj laboratoriji za ARBO viruse i hemoragične groznice Instituta za virusologiju, vakcine i serume “Torlak”.
Šta je groznica Zapadnog Nila?
Groznica Zapadnog Nila je infektivno oboljenje iz grupe zoonoza, virusne etiologije, koje se na ljude i životinje prenosi ubodom zaraženog komarca.
Prenosilac virusa je komarac kuleks pipiens (Culex pipiens), vrsta komarca koja je odomaćena i kod nas.
Ova groznica kod većine ljudi prolazi bez simptoma, a u slučaju težih oblika bolesti može da dovede do otoka limfnih žlezda, encefalitisa, meningitisa, paralize, pa i kome.
Primarni rezervoar zaraze su mnoge vrste ptica – gavrani, vrane, svrake, čavke, kod kojih je infekcija najčešće asimptomatska. U endemskim krajevima virus se održava između ptica koje su zaražene, i komaraca koji se hrane krvlju ptica.
Glavni vektor jeste komarac iz roda kuleks, ali su zaražavanju podložni i komarci drugih rodova kao što su:
Aedes
Aegypti
Aedes albopictus
Anopheles
– Do sada je virus Zapadnog Nila izolovan kod 43 vrste komaraca – rekla je ranije za “Blic zdravlje” primarijus dr Slavica Maris, specijalista epidemiologije i načelnica Jedinice za zarazne bolesti u Gradskom zavodu za javno zdravlje.
Komarci se zaraze prilikom sisanja krvi zaraženog domaćina, i inficirani komarci doživotno prenose uzročnika.
Način prenošenja na ljude
– Prenošenje infekcije na ljude i druge životinje najčešće nastaje ubodom zaraženog komarca. Komarci se zaraze prilikom sisanja krvi zaraženih ptica. U retkim slučajevima infekcija može da se prenese putem transfuzije zaražene krvi, transplantacijom tkiva i organa i vertikalno sa majke na dete – transplacentarno i tokom dojenja – objašnjava prim. dr Slavica Maris i dodaje da se virus Zapadnog Nila ne prenosi među ljudima putem kontakta.
Simptomi groznice Zapadnog Nila
Simptomi bolesti nastaju 3 do 14 dana nakon uboda zaraženog komarca.
Kod oko 80 odsto zaraženih osoba infekcija protiče asimptomatski. Oko 20 odsto inficiranih osoba ima blagu kliničku sliku u vidu:
groznice
glavobolje
mučnine
povraćanja
ređe se javlja otok limfnih žlezda
ređe se javlja pojava ospe na koži grudi, leđa ili stomaka.
– Pomenuti simptomi prolaze u toku nekoliko dana, a u retkim slučajevima mogu trajati i više nedelja – kaže dr Maris.
Kod jednog obolelog na 150 inficiranih dolazi do razvoja teške kliničke slike sa znacima upale mozga (encefalitis) ili upale moždanica i kičmene moždine (meningitis), odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti.
– Tada u kliničkoj slici, pored groznice i glavobolje, dolazi do pojave ukočenosti vrata, stupora, dezorjentacije, kome, tremora, konvulzija, mišićne slabosti i paralize. Ovi simptomi mogu da traju nekoliko nedelja, sa mogućim trajnim neurološkim oštećenjima – kaže sagovornica “Blic zdravlja”.
Sezona transmisije virusa Zapadnog Nila u Srbiji uobičajeno traje od juna do novembra meseca.
Mere prevencije
Izbegavati izlaganje komarcima u vreme njihove najveće aktivnosti, u sumrak i zoru
Izbegavati područja sa velikim brojem insekata – šume, močvare..
Prilikom boravka u prirodi i na otvorenom koristiti sredstva (repelente) koja odbijaju insekte, na otkrivenim delovima tela
Nositi odeću koja pokriva ruke i noge
Koristiti zaštitne mreže na prozorima i zaštitna sredstva (preparate) u vidu tableta, tečnosti..
Jednom nedeljno treba isprazniti vodu iz posuda za cveće, posuda za hranu i vodu za kućne ljubimce, kanti, buradi, limenki, ukrasnih bazena…
Ukloniti odbačene gume i druge predmete u kojima može da se nakuplja stajaća voda